سرمایه گذاری مجدد و برداشت – اصلاح حساب ها
سرمایه گذاری مجدد:
به مفهوم آن است که: بانک یا مؤسسه پس از تأسیس مؤسسه و سرمایه گذاری اولیه در آن، دارائی های دیگری در اختیار مؤسسه قرار دهد. که آن موجب افزایش دارائی ها و سرمایه مالک می گردد.
مثال:
در ۸ دی ماه آقای هامون بابت سرمایه گذاری مجدد مبلغ ٥۲٠٠٠٠٠ ریال به حساب بانکی موسسه هامون واریز نمود تجزیه و تحلیل و ثبت این رویداد مالی به شرح زیر است:
| تجزیه و تحلیل | قاعده | تشخیص |
|---|---|---|
| دارائی افزایش می یابد سرمایه مالک افزایش می یابد | افزایش دارائی، بدهکار می شود افزایش سرمایه، بستانکار می شود | بدهکار: نقد و بانک ٥۲٠٠٠٠٠ بستانکار: سرمایه آقای هامون ٥۲٠٠٠٠٠ |
نقد وبانک سرمایه آقای هامون
برداشت:
مالک مؤسسه به منظور رفع نیازهای خود مقداری از دارائی های مؤسسه را برای استفاده شخصی بر می دارد به این رویداد مالی «برداشت» می گویند. برداشت از یک طرف باعث کاهش سرمایه مالک در مؤسسه و از طرف دیگر باعث کاهش دارائی های مؤسسه می شود.
صورتحساب سرمایه:
صورتحسابی است که تغییرات سرمایه یک مؤسسه را طی یک دوره مالی نشان می دهد.
چرخه حسابداری:
عملیات حسابداری شامل، یک سری مراحل پیاپی است که در هر دوره مالی تکرار می شوند و به مجموعه آنها «چرخه حسابداری» گفته می شود. که شامل مراحل زیر است:
۱- جمع آوری اطلاعات مربوط به رویدادهای مالی
۲- تجزیه و تحلیل رویدادهای مالی و تنظیم سند حسابداری
۳- ثبت رویدادهای مالی در دفتر روزنامه
٤- انتقال اطلاعات از دفتر روزنامه به دفتر کل
٥- تهیه تراز آزمایشی
۶- اطلاع حساب های دفتر کل (از طریق صدور سند حسابداری و ثبت دفاتر روزنامه و کل)
۷- تهیه تراز آزمایشی اصلاح شده
۸- بستن حساب های موقت (از طریق صدور سند حسابداری و ثبت دفاتر روزنامه و کل)
۹- تهیه صورت های مالی
10- تهیه تراز آزمایشی اختتامی
ضرورت اصلاح حسابها:
هدف کلی از تهیه اطلاعات مالی کمک به استفاده کنندگان مختلف برای قضاوت و تصمیم گیری اقتصادی است. این هدف زمانی به دست می آید که اطلاعات مالی تهیه شده به هنگام، واقعی و درست باشد.
برای شناخت چگونگی اصلاح حساب ها لازم است با چند مفهوم اساسی در حسابداری آشنا شویم:
۱- روش نقدی: در این روش درآمدها و هزینه ها در زمان دریافت و پرداخت وجه نقد شناسایی و ثبت می شوند. اگر روش نقدی مورد استفاده قرار گیرد، سود خالص یک دوره مالی برابر است با وجوه نقد دریافتی بابت درآمدها منهای وجوه نقد پرداختی بابت هزینه ها.
۲- روش تعهدی: درآمدها به هنگام تحقق و هزینه ها در زمان وقوع، شناسائی و در دفاتر ثبت می شوند؛ هر چند وجه نقدی بابت درآمدها و هزینه ها دریافت و پرداخت نشده باشد.
ثبت های اصلاحی:
اگر برخی درآمدها یا هزینه های دوره در حساب ها ثبت نشده باشد ابتدا آنها را شناسایی و سپس از طریق ثبت های مناسب در دفتر روزنامه و انتقال به دفتر کل حساب ها اصلاح می شوند که به آنها ثبت های اصلاحی گفته می شود. انواع ثبت های اصلاحی به شرح زیر است:
۱- اصلاح پیش پرداخت هزینه:
عبارت است از مبالغی که بابت دریافت خدمات در آینده پرداخت می شود. مانند پیش پرداخت اجاره.
۲- اصلاح حساب ملزومات:
تمام اجناس مصرفی که برای استفاده در جریان عملیات یک مؤسسه خریداری می شود در حساب ملزومات ثبت می گردد. مانند تمبر و پاکت پستی.
۳- اصلاح حساب پیش دریافت درآمد:
مؤسسات قبل از ارائه خدمات به مشتریان، وجوهی را از این بابت دریافت می کنند. این وجوه را نمی توان جزو درآمدهای مؤسسه قلمداد نمود زیرا هنوز خدمتی به مشتری ارائه نشده است. چنین مبالغی در پیش دریافت درآمد ثبت می شود.
٤- ثبت هزینه ها و درآمدهای ثبت نشده:
ممکن است در پایان دوره مالی برخی از هزینه ها و درآمدها در حساب ها ثبت نشده باشد. برای ثبت هزینه های ثبت نشده، ابتدا مبلغ آن برآورده شده، سپس در حساب هزینه مربوط، بدهکار و در مقابل در حساب بدهی، بستانکار می گردد.
مثال: تراز آزمایشی مؤسسه خدماتی حقوقی نصر در پایان سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ماه 1376 و قبل از انجام ثبت های اصلاحی تهیه شده است. سایر اطلاعات به شرح زیر است:
۱- پیش پرداخت بیمه مربوط به بیمه آتش سوزی آپارتمان مؤسسه از اول دی ماه1376 تا پایان آذرماه 1377 می باشد.
۲- در پایان سال 1376 موجودی ملزومات اداری 000 /250 ریال است.
۳- مبلغ٠٠٠/۲٠٠/ ۱ ریال از پیش دریافت درآمد که خدمات مربوط به آن ارائه گردیده باید جزو درآمدهای سالی ۷۶ باشد.
٤- حقوق اسفند ماه کارکنان به مبلغ ٠٠٠/۷٥٠ ریال هنوز پرداخت و در حساب ها ثبت نشده است.
٥- بابت خدمات ارائه شده به یکی از مشتریان صورتحسابی به مبلغ ٠٠٠/ ٤۷٠ ریال برای وی ارسال گردیده که در حساب ها ثبت نشده است.
۶- مبلغ پیش پرداخت اجاره مربوط به اجاره دو ماهه اسفند ماه 1376و فروردین ۱۳۷۷ یک دستگاه رایانه است.
مؤسسه خدماتی حقوق نصر
تراز آزمایشی قبل از اصلاحات
۲۹/۱۲/۱۳۷۶
| مانده | ||
|---|---|---|
| بدهکار | بستانکار | |
| نقد و بانک حساب های دریافتنی پیش پرداخت اجاره ملزومات اداری پیش پرداخت بیمه اثاثه اداری آپارتمان حساب های پرداختنی پیش دریافت درآمد سرمایه برداشت درآمد خدمات حقوقی هزینه حقوق کارکنان هزینه مسافرت هزینه تبلیغات هزینه آب و برق و تلفن هزینه تعمیرات | ۲٠٥٠٠٠٠ ۳۳۷٠٠٠٠ ۷٠٠٠٠٠ ۳٥٠٠٠٠ ۲٤٠٠٠٠ ۸٠٠٠٠٠٠
۸٥٠٠٠٠
٥۲۲٠٠٠٠ ۱۸٠٠٠٠ ٤٠٠٠٠٠ ۲۳٠٠٠٠٠ ٥٤٠٠٠٠ |
۱۱٥٠٠٠٠ ۲٠٠٠٠٠٠ ٤۲٥٥٠٠٠٠
۱۱٥٠٠٠٠٠ |
| جمع | ٥۷۲٠٠٠٠٠ | ٥۷۲٠٠٠٠٠ |
تراز آزمایشی اصلاح شده:
عبارت است از فهرست مانده حساب های دفتر کل پس از انجام ثبت های اصلاحی.
حساب های دفتر کل را می توان از لحاظ ارتباط با صورت های مالی به دو دسته تقسیم کرد:
۱- حساب های دائمی:
حساب هایی هستند که مانده ی آنها در پایان دوره مالی به دوره ی بعد منتقل می شود. مانند نقد و بانک.
۲- حساب های موقت:
حساب هایی هستند که مانده ی آنها از یک دوره مالی به دوره بعد انتقال نمی یابد. مانند: حساب های درآمد.
بستن حساب های موقت:
بستن حساب های موقت یعنی صفر کردن مانده ی آنها در پایان دوره مالی که شامل ٤ مرحله است:
۱- بستن حسابهای درآمد: هر یک از حساب های درآمد که دارای مانده بستانکار می باشند بدهکار و حساب خلاصه سود و زیان به میزان مجموع مانده حسابهای درآمد بستانکار می گردد.
۲- بستن حساب های هزینه: هر یک از حساب های درآمد که دارای مانده بدهکار می باشند، بستانکار و حساب خلاصه سود و زیان به میزان مجموع مانده حساب های هزینه بدهکار می گردد.
۳- بستن حساب خلاصه سود و زیان: مانده حساب های خلاصه سود و زیان نشان دهنده سود و زیان خالص دوره مالی است. اگر این مانده بستانکار باشد نشان دهنده سود خالص است و بالعکس.
٤- بستن حساب برداشت: حساب سرمایه به مبلغ مانده حساب برداشت بدهکار و حساب برداشت به همین مبلغ بستانکار می گردد.
مثال:
تراز آزمایشی حقوقی نصر پس از اصلاح حساب ها در تاریخ 29 اسفند ماه 1376 به شرح زیر است:
مؤسسه حقوقی نصر
تراز آزمایشی اصلاح شده 29 اسفند ماه 1376
| نام حساب | مانده | |
|---|---|---|
| بدهکار | بستانکار | |
| نقد و بانک حساب های دریافتنی پیش پرداخت اجاره ملزومات اداری پیش پرداخت بیمه اثاثه اداری آپارتمان حساب های پرداختنی پیش دریافت درآمد سرمایه برداشت حقوق پرداختنی درآمد خدمات حقوقی هزینه حقوق کارکنان هزینه مسافرت هزینه تبلیغات هزینه آب و برق و تلفن هزینه تعمیرات هزینه بیمه آپارتمان هزینه ملزومات مصرفی هزینه اجاره رایانه | ٠٠٠/٠٥٠/۲ ٠٠٠/۲۸٤٠ ٠٠٠/۳٥٠ ٠٠٠/۲٥٠ ٠٠٠/۱۸٠ ٠٠٠/٠٠٠/۸ ٠٠٠/٠٠٠/۳٤
٠٠٠/۸٥٠
٥۹۷٠٠٠٠ ۱۸٠٠٠٠ ٤٠٠٠٠٠ ۲۳٠٠٠٠٠ ٥٤٠٠٠٠ ۶٠٠٠٠ ۱٠٠٠٠٠ ۳٥٠٠٠٠ |
۱۱٥٠٠٠٠ ۸٠٠٠٠٠ ٤۲٥٥٠٠٠٠
۷٥٠٠٠٠ ۱۳۱۷٠٠٠٠ |
| جمع | 000/٤۲٠/58 | 000/٤۲٠/58 |
حساب های درآمد و هزینه های مؤسسه حقوقی نصر به شرح زیر بسته می شوند:
دفتر روزنامه شماره صفحه
| تاریخ | شرح | عطف | بدهکار | بستانکار |
|---|---|---|---|---|
| 137629 /۱۲
29 /۱۲ | درآمد خدمات حقوقی خلاصه سود وزیان بستن حساب درآمد خلاصه سود و زیان هزینه حقوق کارکنان هزینه مسافرت هزینه تبلیغات هزینه آب و برق و تلفن هزینه تعمیرات هزینه بیمه آپارتمان هزینه ملزومات مصرفی هزینه اجاره رایانه بستن حساب های هزینه | ۱۳۱۷٠٠٠٠
۹۹٠٠٠٠٠ |
۱۳۱۷٠٠٠٠
٥۹۷٠٠٠٠ ۱۸٠٠٠٠ ٤٠٠٠٠٠ ۲۳٠٠0٠٠ 540000 60000 ۱٠٠٠٠٠ |
با انتقال مانده های فوق به حساب های دفتر کل، مانده حساب های درآمد و هزینه صفر خواهد شد.
| مانده | هزینه حقوق کارکنان | 29/12 | بستن حسابها | درآمد خدمات حقوقی | مانده 29/12 | ||
| ٥۹۷٠٠٠٠ | ٥۹۷٠٠٠٠ | ۱۳۱۷٠٠٠٠ | ۱۳۱۷٠٠٠٠ | ||||
| مانده | هزینه آب و برق و تلفن | 29/12 | بستن حسابها | هزینه تعمیرات | مانده 29/12 | ||
| ۲۳٠٠٠٠٠ | ۲۳٠٠٠٠٠ | ٥٤٠٠٠٠ | ٥٤٠٠٠٠ | ||||
| مانده | هزینه بیمه آپارتمان | 29/12 | بستن حسابها | هزینه ملزومات مصرفی | مانده 29/12 | ||
| ۶٠٠٠٠ | ۶٠٠٠٠ | ۱٠٠٠٠0 | ۱٠٠٠٠0 | ||||
| مانده | هزینه اجاره رایانه | 29/12 | بستن حسابها | |
| 3٥٠٠٠٠ | 3٥٠٠٠٠ | |||
خلاصه سود و زیان
| 29/12 5970000 29/12 180000 29/12 400000 29/12 2300000 29/12 540000 29/12 60000 29/12 100000 29/12 350000 | 13170000 29/12 |
| 9900000 | 13170000 |
| بستن حسابها 3270000 | 3270000 سود خالص |
پس از بستن حساب های درآمد و هزینه، حساب های خلاصه سود و زیان و برداشت بسته می شوند.
| سرمایه آقای نصر | |
|---|---|
| ۸٥٠٠٠٠ | ٤۲٥٥٠٠٠٠ ۳۲۷٠٠٠٠ |
| ۸٥٠٠٠٠ | ٤٥۸۲٠٠٠٠ |
| ٤٤۹۷٠٠٠٠ مانده سرمایه پایان دوره | |
تراز آزمایشی اختتامی:
عبارت است از فهرست مانده حساب های دایمی پس از بستن حساب های موقت.
تراز اختتامی مؤسسه حقوقی نصر در پایان سالی مالی 1376به شرح زیر است:
مؤسسه حقوقی نصر
تراز آزمایشی اختتامی 29 اسفند 1376
| نام حساب | مانده بدهکار | مانده بستانکار |
|---|---|---|
| نقد و بانک حساب های دریافتنی پیش پرداخت اجاره ملزومات اداری پیش پرداخت بیمه اثاثه اداری آپارتمان حساب های پرداختنی حقوق پرداختنی پیش دریافت درآمد | ۲٠٥٠٠٠٠ ۲۸٤٠٠٠٠ ۳٥٠٠٠٠ ۲٥٠٠٠٠ ۱۸٠٠٠٠ ۸٠٠٠٠٠٠ ۳٤٠٠٠٠٠٠ |
۱۱٥٠٠٠٠ ۷٥٠٠٠٠ ۸٠٠٠٠٠ |
| سرمایه آقای نصر | ٤٤۹۷٠٠٠٠ | |
| جمع | ٤۷۶۷٠٠٠٠ | ٤۷۶۷٠٠٠٠ |